بررسی روش های مختلف مایع درمانی در بیماران ضربه ی مغزی و ارتباط آن با پیامد بیماران

مقدمه: مایعات مختلفی نظیر نرمال سالین، سالین هیپرتونیک و سرم کلوئید برای جبران مایعات از دست رفته ی بدن بعد از ضربه ی مغزی استفاده می شود. این مطالعه، با هدف بررسی تأثیر تجویز محلول های مختلف بر علایم حیاتی، وضعیت الکترولیت های سرمی و وضعیت اسید و باز در بیماران پس از ضربه ی مغزی انجام شد. روش ها: در این مطالعه ی توصیفی- تحلیلی در بیمارستان الزهرای (س) اصفهان، پرونده ی 340 بیمار دچار ضربه ی مغزی و وضعیت اسمولاریتی در آن ها بررسی شد. همچنین، توزیع متغیرهای همودینامیک، گازهای خونی، الکترولیت ها، نیاز به ونتیلاتور و مرگ و میر بر حسب وضعیت اسمولاریتی تعیین و با آزمون های آماری 2 χ، one-way anova و repeated measures anova تحلیل شد. یافته ها: در طی مدت اقامت بیماران در بخش مراقبت های ویژه، 74 نفر (8/21 درصد) فوت کردند. نیاز به تهویه ی مکانیکی بر حسب نوع مایع دریافتی تفاوت معنی داری داشت و درصد کمتری از بیماران تحت درمان با مایع هیپر اسمولار (042/0 = p) (در سه گروه هیپر، ایزو و هیپو اسمولار به ترتیب 4/48، 4/64 و 4/56 درصد) نیاز به تهویه ی مکانیکی پیدا کردند. همچنین، فراوانی مرگ و میر در گروه ایزو اسمولار به طور معنی داری بیشتر از دو گروه دیگر بود (001/0 > p) (در سه گروه هیپر، ایزو و هیپو اسمولار به ترتیب 6/15، 8/37 و 9/17 درصد). نتیجه گیری: استفاده از محلول های هیپر اسمولار در بیماران دچار ضربه ی مغزی، ثبات مطلوب تری را در وضعیت همودینامیک و الکترولیتی بیماران به همراه خواهد داشت و میزان مرگ و میر نیز کمتر خواهد بود. از این رو، استفاده از محلول های هیپر اسمولار در صورتی که تداخل مصرف در بیماران نداشته باشد، نسبت به محلول های ایزو اسمولار و هیپو اسمولار ارجحیت دارد.